Nhà ở cho công nhân ở các khu công nghiệp phát triển ra sao?

Nhà ở cho công nhân có sự thay đổi, nổi bật là nhiều điểm mới có lợi cho người lao động. Các điểm mới được thay đổi bởi Nghị định 35/2022/NĐ-CP quản lý Khu công nghiệp, Khu kinh tế. Đây được xem là nền tảng để bất động sản công nghiệp phát triển mạnh. Đặc biệt là sự phát triển tất yếu để đảm bảo đời sống cho công nhân, người lao động.

Nhà ở cho người lao động còn khan hiếm trầm trọng

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đưa ra các số liệu nêu bật thực trạng về sự khan hiếm trầm trọng nhà ở cho công nhân. Đây là vấn đề nhức nhối tại các tỉnh thành phát triển mạnh. Đặc biệt vấn đề bất động sản công nghiệp được quan tâm đặc biệt.

Sự khan hiếm này là một thực trạng lâu nay của thị trường bất động sản. Vấn đề này đã phổ biến suốt những năm gần đây và chưa được giải quyết. Cả nước hiện nay có 214 dự án nhà ở dành cho công nhân. Thực trạng về quy mô sử dụng đất lên đến khoảng 600ha. Trong số đó có 116 dự án đã được xây dựng, quy mô sử dụng đất lên đến với 250ha đất. Thời gian tới có 98 dự án đang tiếp tục triển khai.

Chỉ số này tương đương với khoảng 41% diện tích đất được đầu tư xây dựng. Tuy nhiên các dự án này mới chỉ đáp ứng được khoảng 39% mục tiêu về nhà ở công nhân tại các khu công nghiệp. Trên thực tế, hiện nay có khoảng 330.000 người lao động có nhà ở tại các khu công nghiệp.

Thực trạng về phân khúc BĐS công nghiệp

Gần đây, cùng với sự phát triển của các khu công nghiệp, thị trường bất động sản công nghiệp cũng phát triển mạnh. Tuy nhiên BĐS công nghiệp phần lớn là sự nở rộ của phân khúc đất nền. Hiện nay, các dự án khu đô thị với mức chào bán giá cao hơn. Hiện tại, một số dự án đất nền Bắc Ninh, Bắc Giang đang có mức giá trung bình từ 25-50 triệu đồng/m2. Cùng với mức giá đó, đất nền Hải Dương có mức giá trung bình chào bán từ 20-40 triệu đồng/m2. Mức giá bán đất nền Vĩnh Phúc dao động trong khoảng 20-45 triệu đồng/m2.

Tình trạng giá đất nền BĐS tại các tỉnh có khu công nghiệp tăng nhanh. Vấn đề này xảy ra tại một số thị trường phát triển mạnh về bất động sản công nghiệp khác. Đây là mức giá khá cao và vượt khả năng tài chính của các công nhân. Phần lớn những người đang làm việc tại các khu công nghiệp đều không thể mua với giá này.

Nhà ở cho công nhân khan hiếm trầm trọng trong suốt thời gian qua. Đây là bài toán nhức nhối chưa có lời giải đáp thỏa đáng nhu cầu của họ. Phần lớn, thực trạng hiện nay các công nhân đều sống trong nhà trọ nhỏ. Những phòng ở có diện tích nhỏ, trung bình dao động từ 10-20m2. Tại các thành phố lớn với giá thuê phổ biến nhà trọ từ 1-2 triệu đồng/tháng.

Nhà ở cho công nhân được Nhà nước quan tâm chú trọng

Theo Nghị định 35/2022/NĐ-CP chú trọng đến vấn đề phát triển nhà ở công nhân. Đây là điểm mới của nghị định trong đó công nhân, người lao động được quan tâm về nhà ở. Ngoài ra họ được sử dụng các công trình dịch vụ, tiện ích hiện đại tại khu công nghiệp. Các chủ đầu tư cần xem xét, chấp thuận chủ trương đầu tư phải có quy hoạch xây dựng khu nhà ở và các công trình dịch vụ. Khu nhà ở cần đi cùng với những dịch vụ tiện ích công cộng cho người lao động.

Dự án phát triển nhà ở với tiện ích hiện đại là một điều kiện xem xét mở rộng khu công nghiệp. Thực tế, sự xuất hiện của các khu công nghiệp sẽ kéo theo sự gia tăng dân số lớn. Đây là vấn đề gây ra áp lực về hạ tầng và nhà ở cho công nhân. Nhà ở cho công nhân là vấn đề nổi bật ở các khu vực phát triển mạnh khu công nghiệp lớn.

Vấn đề được đặt ra cho các cấp và đơn vị đầu tư

Trên thực tế tại Việt Nam việc quy hoạch và hạ tầng thường đi sau việc xây dựng khu công nghiệp. Nhà ở cho người dân không theo kịp tốc độ phát triển của các khu công nghiệp. Do đó, cần có sự chuẩn bị và quy hoạch từ trước.

Thời gian qua, do một số cơ chế chính sách chưa phù hợp nên quy hoạch này chưa được thực hiện một cách triệt để dẫn đến khó thực hiện. Một số địa phương chưa bố trí các quỹ đất phù hợp nên việc xây dựng nhà ở cho công nhân chưa mang tính khả thi cao. Nhà nước đã có cơ chế giúp các doanh nghiệp hạch toán chi phí xây dựng nhà ở cho công nhân. Tuy nhiên trên thực tế rất ít doanh nghiệp có thể thực hiện được cơ chế.

Theo đó, yêu cầu nhà ở cho Công nhân lao động sẽ và cần được quy hoạch bài bản. Nhà ở cần quy hoạch cùng với quy hoạch các khu công nghiệp. Nhà ở cho công nhân cần được Nhà nước tạo cơ chế thông thoáng, tháo bớt các rào cản. Điều này để các nhà đầu tư tiếp cận triển khai  phát triển hài hòa và đồng bộ cùng với phát triển các KCN.

 “An cư lạc nghiệp” sẽ tạo tâm lý ổn định và thoải mái. Điều này sẽ giúp người lao động yên tâm sản xuất, đóng góp nhiều hơn cho xã hội. Ngoài ra cần chú trọng phát triển quần thể sinh thái KCN phát triển bền vững, văn minh, hiện đại. Cùng với sự chung tay của các cấp bài toán nhà ở cho công nhân sẽ từng bước được giải quyết. Phân khúc BĐS này sẽ có tiềm năng phát triển mạnh trong các năm tới.